چگونه يك باتري قابل شارژ را پر كنيم؟

اين موضوع داراي دو جنبه است: اولا از چه شارژري استفاده كنيم؟
و ثانيا محدوده ولتاژ خالي  و پر چقدر است (چه زماني شارژ كنيم و چه زماني از شارژر جدا كنيم)؟

الف: با چه دستگاه شارژري  باتري قابل شارژ را پر كنيم؟

باتري هاي نيكل كادميم را با آداپتور (منبع ولتاژ) نميبايست شارژ كرد بلكه توصيه ميشود از يك منبع جريان، با زمان 15 ساعت، جرياني متناسب با يك دهم قدرت باتري، براي پر كردن آن،استفاده كرد.

رعايت شيوه فوق اگر چه ما را مطمئن ميكند كه قطعا باتري بميزاني كه لازم است پر شده، اما روش بسيار مشكلي ميباشد. در حاليكه در باتري هاي ليتيومي، اين زمان به حدود سه ساعت كاهش يافته، بعلاوه از منبع جريان نيز استفاده نميشود بلكه از وسيله بسيار متداول بنام آداپتور معمولي كه در واقع يك منبع ولتاژ است، استفاده ميشود منتهي نكته فوق العاده مهم اينست كه ولتاژ آن براي باتري هاي قابل شارژ امثال گوشي (3.7) ولتي حتما در حد 4 الي 5 ولت باشد و نه كمتر يا بيشتر.
و بطور كلي نيازي به شارژر هوشمند هم ندارد چراكه اين مدارات قاعدتا در داخل گوشي يا داخل باتري همراه شما قرار دارند. و فقط مواردي از قبيل ولتاژ دقيق (كه بسيار مهم است چون منبع ولتاژ است نه جريان) و توان مناسب (جريان دهي كامل متناسب با نياز باتري) و رعايت مسائل ايمني (عدم انتقال ولتاژ 220 شهر به خروجي كه باعث برگ گرفتگي يا حتي انفجار وسيله تان خواهد شد) از نكاتي هستتند كه در شارژرهاي كيفيت بالا و درجه يك، از خير آن (شر آن!) نخواهند گذشت.

يك باتري قابل شارژ بعد از شارژ كامل و در تحت شارژ به 4.22 ولت خواهد رسيد، البته بشرط سلامت كامل باتري وگرنه ويژگي هاي باتري خراب، اينست كه يا اصلا به اين عدد نميرسد و يا سريعا رسيده و سريعا نيز به اتمام ( دو ولت) ميرسد.
اگر سيستم شارژتان مدار قطع جريان نداشت بايد از ولتمتر ديجيتالي كمك بگيريد و براي احتياط در 4.10 از برق يا شارژر جدا كنيد.

نكته تلخ در مورد شارژ باتري هاي ليتيومي!

از آنجا كه عموما باتري هاي نيكل كادميمي يك جايگزين مناسب براي باتري هاي معمولي بشمار ميامدند، معمولا بشكل سلول هاي شبيه به همان باتري هاي معمولي ساخته شده و كاربر در صورت تمايل جهت كم كردن هزينه تامين برق، آنرا جداگانه خريداري كرده و در جباتري وسيله اش قرار ميداد. و هنگام شارژ نيز معمولا از دستگاه بيرون آورده و در شارژر مخصوص شارژ كرده و مجددا سرجايشان قرار ميداد. (تصوير اينگونه شارژر ها را در بالا قرار داده ايم)
در حاليكه باتري هاي قابل شارژ ليتيومي معمولا بهمراه وسيله و در داخل خود  دستگاه حتي بشكلي كه گويي جزيي از قطعات آن محسوب ميشود جا سازي شده اند و هميشه داخل خود وسيله شارژ ميشوند و بيرون آورده نميشوند و اين علي رغم سهولتي كه در امر شارژ مداوم و روزانه ما ايجاد ميكند، اما ميتواند منجر به بروز حادثه شود. چراكه، اگر شارژر درست كار نكند و يا بهردليل خطايي بوجود آيد و مثلا اگر برق 220 ولت شهر وارد مدار شارژر شود آنوقت نه تنها باتري و بلكه خود وسيله را نيز نابود خواهد كرد و اين بسيار دردناك خواهد بود. در حاليكه در ارتباط با نيكل كادميم فقط باتري ها نابود ميشدند و نه وسيله مرتبط با آن.

نكات مهم در ارتباط با شارژر باتري هاي ليتيومي

شارژر هاي استوك در قد و قواره يك دوشاخه، حدود 5 الي ده تومان قيمت دارند و ممكن است حتي بيرحمانه در دستانتان بتركند! باتري و نيز وسيله شما ارزشمندتر از آن هستند كه بخواهيد يكجا به چنين شارژي بسپاريدشان. يك شارژر خوب حدود 30 تومان ببالا قيمت دارد (زمان نگارش سال 96 است).

اگر تهيه يك شارژر برقي درجه يك برايتان مقدور نيست و اگر يك رايانه حتي معمولي داريد، توسط رابط يو اس بي آن با خاطري آسوده باتري قابل شارژتان را پر كنيد0

پايانه هاي يو اس بي دو، در رايانه ها حداكثر جريان شارژ يك آمپري را برايتان تامين ميكند ولي سعي كنيد حتما از پايانه پشت رايانه استفاده نماييد كه كاملا استاندارد و بي خطرتر هستند.

اگر خواستيد توسط فيش فندكي خودروتان باتري پاوربانك و يا وسايل همراه تان را پر كنيد، حتما رابط يو اس بي تان بايد داراي مبدل 5 ولتي باشد وگرنه باتري را از دست داده و خطر آتش سوزي هم خواهد داشت.

باتري هرچه پر قدرت باشد باز با يك شارژر ضعيف هم پر خواهد شد و اتفاق بدي نخواهد افتاد، اما زمان پر شدن طول خواهد كشيد. البته  طبق قاعده، شارژر بايد حداكثر يك سوم الي يك چهارم ظرفيت باتري، قدرت داشته باشد يعني براي پر كردن يك پاوربانك ده آمپري، يك شارژر دو الي سه آمپري كفايت ميكند.

اما اگر برعكس، شارژر شما بسيار قوي (آمپر بالا) ولي باتريتان ضعيف (كم ظرفيت) باشد سرعت شارژ سريعتر شده، باتري گرم خواهد شد و حاصل گرماي بيش از حد، ميتواند باعث فرسودگي بيشتر باتري شود.

در مورد باتري گوشي، قطع جريان بعد از شارژ كامل،  نيز مصداق دارد ولي معمولا داخل گوشي ها، يك مدار شارژ باتري دارند كه اصطلاحا به آن آي سي شارژر ميگويند. و اگر خراب شود، يا باتري گوشي تان نميتواند توسط شارژر پر شود و يا هيچگاه جريان شارژ قطع نشده و باتري تان بسرعت فرسوده ميشود و در بدترين حالت تركيده يا آتش خواهد گرفت.

از كجا بدانيم كه "مدار شارژ باتري" در گوشي، درست كار ميكند؟

با توجه به نكته اي كه در بالا ذكر شد ممكن است بپرسيد:
 از كجا مطمئن باشم كه مدار (آي سي) شارژ من درست كار ميكند، كه دچار حادثه نشوم؟
وقتي اين مدار قطع باشد شما هنگام شارژ، توسط نماد باتري شاهد حركت پرشدن آن هستيد اما عملا هيچ در صدي از افزايش شارژ را مشاهده نخواهيد كرد. (اين وضعيت در مورد تبلت و مودم هاي واي فاي دار نيز اتفاق مي افتد) و ميتوانيد با بررسي سلامت رابط آن (كابل ميكرو) و خود شارژر،  به خرابي آي سي پي ببريد (كافيست با يك رابط ديگر از طريق يو اس بي رايانه، شارژ شدن باتري را آزمايش كنيد).
راه ديگر اينكه: از آنجا كه باتري ها داراي يك حسگر حرارتي هستند دايما اين حرارت توسط مدار شارژر رصد ميشوند و در حالت آماده باش هستند تا اگر باتري بهر دليل داغ كرد آنرا از مدار خارج كنند. شما ميتوانيد در گوشي تان (اگر نداشت) نرم افزاري نصب كنيد  كه حرارت باتري را مشاهده كنيد و مطمئن شويد كه اوضاع روبراه است و جاي نگراني نيست. ولي اگر ميزان حرارت را نشان نميدهد بنابراين، آي سي شارژر سوخته كه نميتواند اطلاع دهد.
نرم افزارهاي مختلفي در رابطه با شارژ كردن با الگوريم هاي مهندسي وجود دارد و ميتوانيد آنها را تجربه كنيد.

6 توصيه جهت طول عمر باطري هاي گوشي همراهتان

امروزه استفاده از گوشي هايي با سيستم عامل اندرويدي كاملا همه گير شده و نسل هاي گذشته گوشي همراه به سرعت از دستان مردم خارج ميشوند (مگر عتيقه دوست ها!)
بنابراين ميتوان توصيه هاي كلي در رابطه با گوشي ها را بموارد ذيل محدود كرد:

1. برنامه هاي مرتبط به ساعت و تاريخ دار دشمن باطري و حافظه جانبي گوشي شماست
   اگر علاقه مند به نصب برنامه هاي كاربردي هستيد آن برنامه هائي كه دايما درحال كاركردن هستند مثل برنامه هاي ساعت دار و يا ضد ويروس و غيره مطمئن باشيد كه اينگونه برنامه ها بيش از استفاده اي كه ميرسانند، براي شما ايجاد گرفتاري ميكنند. از اولين گرفتاري، كند كردن گوشي تان است چراكه حافظه جانبي كه معمولا زير دو گيگ بوده و بسيار گرانقيمت است را اشغال كرده و باز كردن ديگر برنامه ها و كاركردن با آنرا برايتان مشكل ميكند.
   دومين گرفتاري بد آن، مصرف بيش از حد باطري تان ميباشد اين برنامه ها دايما پردازنده و حافظه را بكار واميدارند و مصرف را بالا ميبرند. سعي كنيد از پوسته ها (تم و والپيبر ها) ي ساده و تيره رنگ استفاده كرده و از نوع متحرك و ساعت دار(ثانيه دار) آن جدا پرهيز كنيد.
   براي تنوع ميتوانيد چند روزي از اينگونه پوسته ها استفاده كرده سپس آنرا غير فعال نماييد.
2. صفحه نمايش هاي بزرگ از پردازنده هاي پرقدرت بيشتر باطري مصرف ميكند.
   نكته دوم اينكه هرچه صفحه نمايش شما بزرگتر باشد قطعا مصرف باطري نيز بيشتر است بنابراين بهتر است كه از روشنائي خودكار استفاده كنيد تا كمترين مصرف به باطري تحميل شود. و زمان بخواب رفتن را نيز در حد 15 الي 30 ثانيه قرار دهيد.
3. خوابانيدن گوشي هنگام شب لازم است.
   بطوركلي كمتر كسي از ساعت 11 شب تا 8 صبح با تلفن كار دارد بنابراين به بخش مديريت انرژي رفته و در بين اين دو ساعت گوشي تان را كاملا بخوابانيد. چراكه مطمئنا مصرف باطري 30 در صد در روز كاهش يافته و عمر كلي باطري نيز حدود دوبرابر خواهد شد.
4. سرد بودن گوشي يك نعمت است.
   گوشي نبايستي هنگام بيكاري گرم باشد و هيچ دليلي براي گرم شدن ندارد.چراكه وقتي صفحه نمايش خاموش و گوشي بيكار است مصرف داخلي در حد كمتر از 5 ميلي آمپر ميباشد و اين مقدار هرگز نميتواند گوشي را گرم نگهدارد. بنابراين سرد بودن آن نشان از سلامت سيستم هاي داخلي آنست.
   اگر حس كرديد گوشي تان حتي نيم گرم (ولرم) است دليل آنرا جويا شويد. احتمالا برنامه اي بي جهت در حال كار كشيدن از پردازنده ميباشد. در اينصورت خوب است كه آنرا كاملا خاموش كرده و مجددا روشن نمائيد. تا اين برنامه ناخواسته از كار بيفتند.
   البته يك نمرم افزار در ارتباط با حافظه جانبي هست كه نصب آن مفيد است اين برنامه بشما خواهد گفت درحال حاضر چند برنامه فعال هستند در اينصورت اگر ميتوانيد آن برنامه را از كار بيندازيد.
5. امان از جي پي اس و بروزكننده ها!
   برنامه هايي مثل مكان ياب (جي پي اس) هم مصرف باطري را بالا ميبرد و هم مصرف اينترنت شما را. برنامه هاي بروز سازي خودكار برنامه هاي نصبي نيز همينطور. بنابراين اين دو برنامه را سعي كنيد غير فعال نماييد.
   برخي افراد در بخش نصب برنامه شايد پانصد برنامه نصب شده داشته باشند. همگي را غير فعال كنيد مگر كمتر از ده برنامه كاملا كاربردي و لازم الاجرا و ديگر برنامه هخا را وقتي استفاده كرديد مجددا غير فعال نمائيد.
6. كمك گرفتن از شارژر هنگام كار طولاني
   هنگام تماشاي فيلم يا بازي طولاني و يا استفاده طولاني از اينترنت سعي كنيد به شارژر متصل شويد تا مصر اصلي گوشي از شارژر تامين گردد نه از باطري. و چنانكه حس كرديد باطري بسيار گرم شده ميتوانيد درب برزگ را باز كرده تا خنك شده و ايجاد فرسودگي نشود.

مطمئن باشيد با بكارگيري اين 6 توصيه فوق، باطري شما تا ده سال هم ممكن است بتواند سرپا بماند و البته بشرط آنكه شارژر استاندارد داشته باشيد و بخش شارژ كننده داخل گوشي تان نيز استاندارد و سالم باشد.